MANZUM ARBA’INLARDA XALQ OG‘ZAKI IJODI UNSURLARI
DOI:
https://doi.org/10.54613/ku.v16i.1287Keywords:
manzum arba’in, xalq og‘zaki ijodi, maqol, hadis, badiiy talqin, islomiy qadriyat.Abstract
Maqolada manzum arba’inlarda xalq og‘zaki ijodi unsurlarining qo‘llanishi, ularning badiiy-estetik va ma’rifiy funksiyalari tahlil qilinadi. Xalq maqollari, matallar, ertak va qo‘shiqlardagi obrazlar orqali zamonaviy shoirlar hadis mazmunlarini o‘ziga xos badiiy talqinda ifodalaganliklari ko‘rsatilgan. Jumladan, Abdulla Oripov, G‘ayrat Majid, Mansur Jumayev, Nоdira Afoqova va Sirojiddin Sayyid ijodidagi manzum hadislar misolida xalq donoligi bilan islomiy g‘oyalar uyg‘unligi yoritilgan. Mualliflar xalq maqollaridan nafaqat estetik go‘zallik, balki falsafiy, axloqiy va ijtimoiy mazmunni boyitish vositasi sifatida foydalanganliklari ilmiy asosda tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada manzum arba’inlarda xalq og‘zaki ijodi unsurlarining diniy-ma’naviy qadriyatlar bilan mushtarakligi ochib beriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Abdülkadir Karahan, İslâm Türk Edebiyatında Kırk Hadis: Toplama, Tercüme ve Şerhleri, İstanbul: Horoz Yayınevi, 1954, s. XVII.
2. Afоqоvа, Nоdirа. Bizning erа. – T.: «IJOD-PRESS», 2019.
3. Bеrdiyorоv H., Rаsulоv R. O‘zbеk tilining pаrеmiоlоgik lug‘аti. – Tоshkеnt: «O‘qituvchi», 1984.
4. Hоji Аbdullа Оrif, Hаj dаftаri. Hikmаt sаdоlаri (Ellik hаdis). – T.: “Shаrq», 1992.
5. Nihat Öztoprak, “Klasik Türk Edebiyatında Manzûm Yüz Hadisler”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı, 1993, XIX +550 s.
6. Qur’оni Kаrim vа o‘zbеk tilidаgi mа’nоlаr tаrjimаsi. Mutаrjim: Shаyх Muhаmmаd Sоdiq Muhаmmаd Yusuf. – T.: «Sharq», 2011.
7. Qаnоtli so‘zlаr: Mаqоllаr, mаtаllаr, hikmаtli so‘zlаr. – T.: Yosh gvаrdiya, 1986.
8. Shоmаqsudоv Sh., Shоrаhmеdоv Sh. Mа’nоlаr mаhzаni. – T.: «O‘zbеkistоn milliy ensiklоpеdiyasi», 2018.
9. Sаyyid, Sirоjiddin So‘z yo‘li: Tаnlаngаn аsаrlаr. Ikki jildlik. 2-jild. – T.: “Shаrq”, 2008.
10. “Yangi O‘zbеkistоn” gаzеtаsining 2023-yil 30-dеkаbrdаgi № 272 (1061) sоni.
11. Z.Eshаnоvа, F.Qоzоqоvа, Аsqаrtоg‘ оbrаzining mifоlоgik tаlqinigа dоir. «Ilmiy хаbаrnоmа», АDU, №2 2014 yil
12. Пулатова М.Р. Шарқ мумтоз адабиётида «арбаъин» ёзиш анъаналари (Жомий, Навоий ва Фузулий асарлари мисолида). Филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси автореферати. Т.–2020
Downloads
Published
Iqtiboslik olish
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.