TADBIRKORLIK VA KICHIK BIZNESNING IQTISODIY KATEGORIYA SIFATIDAGI MOHIYATI VA MAZMUNI
DOI:
https://doi.org/10.54613/ku.v16i.1267Keywords:
tadbirkorlik, kichik biznes, iqtisodiy kategoriya, bozor munosabatlari, mulkchilik shakllari, innovatsiya, raqobat muhiti, davlat qoʻllab-quvvatlovi, institusional tizim, iqtisodiy oʻsish, barqaror rivojlanish, ijtimoiy farovonlik.Abstract
Mazkur maqolada tadbirkorlik va kichik biznesning iqtisodiy kategoriya sifatidagi mohiyati hamda zamonaviy iqtisodiy tizimdagi oʻrni ilmiy-nazariy jihatdan har tomonlama tahlil qilingan. Maqolada tadbirkorlik faoliyatining iqtisodiy kategoriya sifatida shakllanish jarayonini yoritilib, uning tarixiy rivojlanish bosqichlari, mehnat taqsimoti, mulkchilik shakllari va bozor munosabatlari bilan uzviy bogʻliqligi asoslab berilgan. Shu bilan birga, tadbirkorlikning iqtisodiy tizimdagi funksiyalari, ya’ni ishlab chiqarishni diversifikasiya qilish, yangi ish oʻrinlari yaratish, raqobat muhitini kuchaytirish va innovatsion jarayonlarni faollashtirishdagi roli tahlil etilgan. Maqolada kichik biznesning iqtisodiy oʻsish va ijtimoiy barqarorlikni ta’minlashdagi ahamiyati, uni rivojlantirishning tashkiliy-huquqiy asoslari hamda davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash mexanizmlari alohida yoritilgan. Tadqiqot natijalari tadbirkorlik muhitini yaxshilash, institusional tizimni takomillashtirish va innovatsion faoliyatni ragʻbatlantirish milliy iqtisodiyot barqaror rivojlanishining asosiy omili ekanligini koʻrsatadi. Xulosaga koʻra, tadbirkorlik faoliyatini kengaytirish orqali jamiyatda iqtisodiy faollik va ijtimoiy farovonlikni ta’minlash mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Ahmedov, Q. (2018). Tadbirkorlik faoliyatining milliy iqtisodiyotdagi o‘rni va davlat siyosati. Iqtisodiyot nashriyoti, (1), 212.
2. Aerni, P. (2015). Entrepreneurial rights as human rights: Why economic rights must include the human right to science and the freedom to grow through innovation. Banson Publishing, (1), 13.
3. Axel, D., et al. (2012). Globalization, economic freedom, and human rights. The Journal of Conflict Resolution, 56(3), 524. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/23248798
4. Davletov, J. B. (2020). Oʻzbekistonda «Har bir oila – tadbirkor» konsepsiyasi va uning innovatsion mohiyati. PhD dissertation abstract, Samarqand, 13.
5. Drucker, P. F. (1985). Innovation and entrepreneurship: Practice and principles. Harper & Row, (1), 276.
6. Grubenkova, D. O. (2016). Predprinimatelstvo v teoriyax R. Kantilona, Marksa, Veblena i Shumpetera: sravnitelniy analiz. Mejdunarodniy studencheskiy nauchniy vestnik, (2). Retrieved from https://eduherald.ru/ru/article/view?id=15405
7. G‘aniev, J., & G‘anieva, N. (2019). Kichik biznes subyektlarini moliyaviy qo‘llab-quvvatlash mexanizmlari. Fan nashriyoti, (1), 184.
8. Hodiev, B. Y., & Shodmonov, Sh. Sh. (2017). Iqtisodiyot nazariyasi. Barkamol fayz media, (1), 277.
9. Iqtisodiyot nazariyasi. (2011). Ma'ruzalar matni. TMI nashriyoti, (1), 139.
10. Likin, G. E. (2006). Zashita konstitusionnogo prava grajdan na predprinimatelskuyu deyatelnosti v Rossii: opit, problemi, perspektivi. Avtoref. diss. kand. yurid. nauk, Volgograd, 7.
11. McClelland, D. C. (1961). The achieving society. Van Nostrand Press, (1), 384.
12. Mirhayitova, S. I. (2020). Kichik biznes faoliyatini boshqarishda innovatsion yondashuvlar. O‘zbekiston Iqtisodiy Forumi, (1). Retrieved from https://www.economyforum.uz/articles/innovative-small-business
13. Mitchell, D. (2001). Property rights, interests groups, and the new economy. Independent Institute, (1). Retrieved from https://www.independent.org/students/essay/essay.asp?id=1386
14. Moller, D. (2019). Global justice and economic growth: Ignoring the only thing that works. Taylor & Francis, Routledge, (1), 95. Retrieved from https://static1.squarespace.com/.
15. Mualliflar jamoasi. (2020). Tadbirkorlik qonun hujjatlarini tizimlashtirishning nazariy va ilmiy metodologik asoslarini takomillashtirish masalalari: milliy va xorijiy tajriba. Lesson Press nashriyoti, (1), 71–73.
16. Nadim, A., & Richard, G. S. (2014). Defining entrepreneurial activity: Definitions supporting frameworks for data collection. OECD Statistics Working Paper, (1), 9. Retrieved from https://ssrn.com/abstract=1090372
17. Norboev, O. (2023). Milliy iqtisodiyotda mulkchilik munosabatlari, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish istiqbollari. Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar, 1(63), 305–311. https://doi.org/10.55439/EIT/vol11_iss1/a32
18. O‘zbekiston Respublikasi Qonunchilik ma'lumotlari milliy bazasi. (2012). Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida (O‘RQ–328-son, 02.05.2012). Lex.uz. Retrieved from https://lex.uz/docs/2006789
19. O‘lmasov, A., & Sharifxo‘jayev, M. (1995). Iqtisodiyot nazariyasi. Mehnat nashriyoti, (1), 192.
20. Philipp, A. (2015). Entrepreneurial rights as human rights: Why economic rights must include the human right to science and the freedom to grow through innovation. Banson Publishing, (1), 13.
21. Rustambayev, M. X., et al. (2022). Inson huquqi. Yuridik adabiyotlar publish, (1), 325.
22. Schumpeter, J. A. (1934). The theory of economic development. Harvard University Press, (1), 255.
23. Shodmonov, Sh. Sh., & G‘ofurov, U. V. (2007). Iqtisodiyot nazariyasi. Toshkent nashriyoti, (1), 136.
24. Shodmonqulova, M. (2017). Tadbirkorlikni boshqarishning zamonaviy metodlari. Innovatsiya nashriyoti, (1), 156.
25. Tojiboyeva, G. R., & Pulatova, D. T. (2020). Kichik biznesda gender muvozanati va iqtisodiy barqarorlik masalalari. Iqtisodiyot nashriyoti, (1), 168.
26. Yuldashev, S. K. (2016). Kichik biznesda marketing strategiyalarining ahamiyati. Fan nashriyoti, (1), 140.
27. Yuridik atamalar qomusiy lug‘ati. (2003). Fanlar akademiyasi Falsafa va huquq instituti. Toshkent: Sharq nashriyoti, 309.
Downloads
Published
Iqtiboslik olish
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.